Voedsel Anders is een netwerk van netwerken. Op deze pagina hebben we daarom verschillende bestaande kaarten van lokale voedselinitiatieven en korte ketens in heel Nederland samengebracht.
Deze kaarten hebben verschillende kenmerken en (duurzaamheids)criteria, die hieronder kort beschreven staan. In de eerste categorie, “Duurzaam en lokaal” staan kaarten die inzetten op duurzame productie, vaak in overeenstemming met de principes van agroecologie.
De tweede categorie gaat specifiek over consumentencoöperaties. Daar heeft de gemeenschap zeggenschap, wat meestal resulteert in duurzame productiemethoden.
De kaarten in de categorie “Direct kopen bij de boer” hanteren geen of onduidelijke duurzaamheidscriteria.
De categorie “online bestellen” bevat kaarten die evenmin specifiek duurzaam zijn, maar daar kan je vaak op de kaart wel duurzaamheidscriteria, bijvoorbeeld biologisch, instellen.
Kijk snel verder, en vind de kaart die bij je past!
Duurzaam en lokaal
Wij eten lokaal: een initiatief van de Federatie Agroecologische Boeren, het CSA-netwerk, Herenboeren en de Voedselwerkplaats. Op deze kaart staan vooral tuinderijen.Voor vermelding op de kaart worden de principes van agroecologie gebruikt.
CSA-Netwerk overzicht : Op deze kaart vind je alle Community Supported Agriculture tuinderijen in Nederland. De blauwe iconen duiden CSA’s met pakketten aan en de groene iconen zijn zelfpluktuinen. Deze definitie wordt gehanteerd: CSA is een direct partnerschap tussen een groep consumenten en één of meer producenten waarbij de risico’s, verantwoordelijkheden en opbrengsten van de landbouwactiviteiten worden gedeeld via een formeel of informeel langere termijn afspraak. Gewoonlijk een kleinere schaal landbouwactiviteit waarbij CSA’s streven naar een hoge kwaliteit van voedselvoorziening op basis van een agroecologische teeltwijze.
Pluktuinenoverzicht: hier kan je makkelijk pluktuinen vinden in heel Nederland (en een enkele in België). Pluktuin zijn gewoonlijk gifvrij en telen een groot aanbod van groenten op een agroecologische wijze.
Good Food Club: Dit is een kaart met plekken waar je gezond, lokaal en duurzaam voedsel kunt vinden. De Good Food Club is een initiatief van de Natuur- en Milieufederaties en de focus ligt op biologische boeren en restaurants met eerlijke producten. Daarnaast vind je op de website ook activiteiten en duurzaam voedsel-fietsroutes in elke provincie.
Lokaloka: Een Stichting die bedrijven – restaurants, boerderijen, supermarkten, coöperaties enzoverder – op een kaart verzameld heeft met als strikt criterium dat ze zo duurzaam mogelijk produceren, op een manier die vriendelijk is voor natuur, mens en dier.
SlowFood kaart: Op deze kaart van SlowFood Nederland vind je boeren, telers en producenten. Er staat van alles op, maar er is een focus op de “Ark van Smaak” producten, dit zijn kleinschalige kwaliteitsproducten die dreigen te verdwijnen, maar erg bijzonder zijn omdat zij specifiek horen bij de cultuur, historie of traditie van een streek of land. SlowFood streeft naar “good, clean en fair voedsel voor iedereen”.
Erkend Streekproduct: kaart met bedrijven die het keurmerk dragen, met mogelijkheid om ook met andere labels te filteren. Erkende streekproducten worden op een ‘maatschappelijk verantwoorde manier geproduceerd, met toegevoegde waarde voor de streek en het streekeigen cultuurlandschap’. Hier vallen biologische en niet-biologische producenten onder.
StreekWaar is een vereniging van zo’n 35 boeren, verwerkers, cateraars, koks en winkels in de omgeving Ede-Wageningen. Zij hebben specifieke duurzaamheidscriteria afgesproken voor lidmaatschap. Ze staan elke zaterdag op de markt in Wageningen en ook is er een webshop voor de regio.
Coöperaties
Duurzaam en eerlijk
Coöperatieve winkels (NL, BE): Hier vind je een kaart met coöperatieve levensmiddelenwinkels in België en Nederland. In een voedselcoöperatie baten gelijkgestemde consumenten, winkeliers en producenten samen een levensmiddelenwinkel uit. De gemeenschap neemt de verantwoordelijkheid over de bedrijfsvoering, beleid en financiering en er wordt bijna altijd gekozen voor ecologische, duurzame, eerlijke en lokale producten.
Herenboeren: Op deze kaart vind je alle Herenboerderijen. Een Herenboerderij is een duurzaam opererend, kleinschalig coöperatief gemengd bedrijf. De gemeenschap, vaak bestaande uit 200 families, is eigenaar van het bedrijf en is verantwoordelijk voor de financiering, bedrijfsvoering en het inhuren van de boer. Er wordt steeds gekozen voor een ecologische productiewijze, en Herenboeren kiest voor een breed scala aan producten (vlees, groenten, eieren, fruit) zodat de gemeenschap het hele jaar door lokaal en duurzaam kan eten.
Groenteclubs: Hier staan enkele voorbeelden opgesomd van “Groenteclubs”. Een groenteclub is een groep consumenten die gezamenlijk inkopen doen bij een lokale boerderij, en in vele gevallen ook op de boerderij meehelpen. Bij de groenteclubs gaat het met name om biologische of agroecologische producten.
Direct kopen bij de boer
Geen specifieke duurzaamheidseisen
Fietsen voor mijn eten: Fietsen voor m’n eten is een consumentenplatform en een informatiebron om jouw dagelijkse eten bij elkaar te sprokkelen op de fiets. Door op de punaise te klikken, vind je een regiokaart, waarop stalletjes langs de weg, boerderijen, kwekerijen, marktkramen en kleine winkeliers aangeduid staan.
Support your locals NL: Support Your Locals is een landelijke campagne met als doel lokale voedselproducenten te steunen, en burgers bekend te maken met lokaal voedsel, zowel tijdens als na de coronacrisis. Op de kaart vind je CSA’s en boerderijen, maar ook lokale bezorgservices en streekpakketten. Er zijn geen specifieke duurzaamheidscriteria voor vermelding op deze kaart.
FindFarm: op deze website kan je allerlei soorten boerderijen vinden met een boerderijwinkel Er zijn geen voorwaarden voor duurzame productie.
Lekkerder bij de boer: platform waarop je per categorie (product of productiewijze) boeren in de buurt kan vinden waar je direct van kan kopen, vers en voor een eerlijke prijs maar zonder duurzaamheidscriteria.
Landwinkels: Hier kun je alle landwinkels in Nederland vinden die streekproducten aanbieden, en filteren op bepaalde producten of aanvullende activiteiten. Ook kan je op de website delicatessen(pakketten) bestellen. Landwinkels stellen geen duurzaamheidseisen aan de producten die ze verkopen.
Short Food Supply Chain Ecosystem: kaart gecreëerd door Local2Local met allerlei lokale voedselinitiatieven, in heel Nederland, zonder criteria voor duurzame productie.
Alles vers van de boer: kaart met enkele (gangbare) boerenbedrijven waar je direct producten kan kopen (beperkt aanbod)
Lokaalwijzer: kaart waar je lokale producten kan vinden. Je kan zoeken op product, categorie en plaats. Het gaat voornamelijk om boerderij- en landwinkels en markten. Voor vermelding op de kaart worden geen eisen gesteld aan de productiewijze.
Online bestellen
Duurzaamheid niet gespecificeerd
Kopen bij de boer: Via deze website kan je makkelijk een bestelling plaatsen bij een lokale boer, je krijgt bericht als de bestelling klaarligt, en kan bij de boer betalen. Op dit moment beperkt aantal boerderijen, geen duurzaamheidseisen.
Halloboer: Bij Hallo Boer kan je per regio producten bestellen bij lokale boeren. Daarnaast vind je er ook een kaart met allerlei lokale initiatieven, en dit gaat van boerderijen tot verwerkers van lokale producten, restaurants en coöperaties. Op de kaart kan je zelf criteria instellen en zo bijvoorbeeld op keurmerken filteren.
Boeren en Buren: korte ketennetwerk waar je alle buurderijen in Nederland en de rest van Europa kan vinden. Een buurderij is een vaste locatie in je buurt waar je wekelijks de producten die je op voorhand online bestelt, kan gaan ophalen. Het zijn niet enkel biologische boerderijen, maar de relevante keurmerken staan duidelijk aangegeven.
Eerlijk Eten uit de Streek: Het initiatief Eerlijk Eten uit de Streek is een webshop die is ontstaan in de Valleiregio (Barneveld, Ede en omstreken) vanuit een groep consumenten en producenten. Zij bepalen samen de ‘echte waarde van het voedsel uit de streek’. Er zitten biologische, agroecologische en gangbare boeren tussen.
De Steg: Op deze website kan je als horeca verse ingrediënten van boer, visser en tuinder bestellen. Onduidelijke criteria voor productiewijze.